Największy cmentarz w Polsce, trzeci w Europie a zarazem jeden z największych na świecie. Od założenia pochowano tam przeszło 300 tysięcy zmarłych. Zajmuje powierzchnię 172,33 ha. Stanowi nie tylko miejsce pochówku ale również teren parkowy. Mowa o Cmentarzu Centralnym w Szczecinie.
Architektura cmentarza szczecińskiego
Projekt cmentarza to dzieło niemieckiego architekta, Wilhelma Meyera-Schwartaua z późniejszymi korektami Georg’a Hanninga. Aranżacja miała odnosić się do nekropolii Ohlsdorf w Hamburgu. Architektom zależało, by poza grobami znajdowało się tu możliwie jak najwięcej obszarów zielonych. Alejki, których przebieg odbywał się na planie koła, zdominowały część starszą (wschodnią) cmentarza. Poza tym znajdujemy tu liczne mostki czy nawet punkty widokowe stanowiące okolicę jeszcze bardziej atrakcyjną. By nie zburzyć harmonii tegoż miejsca wydano specjalny regulamin w którym ściśle określone były kryteria stawianych nagrobków.
Brama główna cmentarza
Brama główna Cmentarza o rozpiętości 77 metrów została natomiast wzniesiona w stylu neoromańskim. Projekt bramy opracował Wilhelm Meyer-Schwartau natomiast rzeźbiarskiego kunsztu nadał jej Bolcke – artysta ze Szczecina. W czasie nalotu aliantów uległa poważnym uszkodzeniom. Osiemnaście lat później została zreperowana z pewnymi zmianami – nie odrestaurowano czaszy z krucyfiksem dumnie unoszącej się nad bramą i nastąpiła zmiana w zagospodarowaniu obszaru wschodniego – wybudowano tam kaplicę cmentarną.
Kaplica na Cmentarzu Centralnym
Kaplica, jako zdecydowanie najbardziej charakterystyczny element Cmentarza cechowała się zamożną, malowniczą elewacją. Wzniesiona na wzór budynków w stylu romańskim, postawiona na planie krzyża greckiego z unoszącą się nad nią kopułą. W jej otoczeniu można znaleźć fontannę i basen na otwartej przestrzeni.
Kwatera wojenna i elementy charakterystyczne
Pomiędzy Kaplicą a Pomnikiem Braterstwa Broni wznosi się kwatera wojenna. Składają się na nią cztery części pośrodku których znajdziemy aleję z żywopłotem cisowym. Pogrzebanych jest tu około 3400 żołnierzy. Cmentarz Centralny jest bogaty w potężne pomniki, wśród których na szczególną uwagę zasługują: Krzyż Katyński, Pomnik Braterstwa Broni, Pomnik Sybiraków, Pomnik Kombatantów czy Pomnik „Matka Ziemia”.
Trakt historyczny
Został on wykreślony w 2010 r. we wschodniej części Cmentarza. Obejmował on najciekawsze miejsca historycznego fragmentu nekropolii rozpoczynając i kończąc się przy głównej bramie Cmentarza. Ustawione zostało 21 stacji – tablic z informacją w dwóch językach, ustawionych na głazach symbolizujących uprzednią formę architektury. Przejście tegoż traktu zajmuje 1,5 – 2 godziny.
Przyroda
Szczeciński cmentarz ma nawiązywać swym wyglądem do parku – wzorem nekropolii Hamburga (Cmentarz Ohlsdorf), Wiednia (Zentralfriedhof) czy Berlina (Friedrichsfelde). W tym samym roku co trakt historyczny wyznaczono także ścieżkę botaniczną. Przy ścieżce zagościły 32 tablice informacyjne opowiadające o roślinności na Cmentarzu. Opracowana przez dr Marcina Kubus zaczynała i kończyła się w tym samym miejscu – przy bramie głównej.